Po raz pierwszy w Lęborku Patriotyczny Bieg im. rtm. Jana Skorba

Utworzono: 10-02-2025

W ramach obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych po raz pierwszy w Lęborku przeprowadzony zostanie Patriotyczny Bieg imienia rotmistrza Jana Skorba. Wydarzenie odbędzie się 1 marca, start i meta przy głównym wejściu na Wieżę Ciśnień w Parku im. Bolesława Chrobrego. To wydarzenie patriotyczno - rekreacyjne objął honorowym patronatem burmistrz Jarosław Litwin.

- Zapraszam do udziału w I Patriotycznym Biegu im. rtm Jana Skorba. Tym razem w formie sportowej chcemy rozwijać w Lęborku wspólne obchody patriotycznych świąt. Chcąc upamiętnić Żołnierzy Wyklętych postawiliśmy na organizację biegu. Dziękuję rodzinie rotmistrza, która mieszka na naszym terenie, za wyrażenie zgody na bieg imienia rotmistrza. To też dobra okazja, żeby przypomnieć naszą lokalną historię i osoby z nią związane, a które walczyły o niepodległą Polskę. Mam nadzieję, że wydarzenie organizowane w Parku Chrobrego, który też w ten sposób ożywiamy, przyczyni się do podtrzymania patriotycznego ducha. Do zobaczenia 1 marca przy Wieży Ciśnień. - mówi burmistrz Jarosław Litwin.

Dzieci i młodzież do 16 roku życia staną na starcie o godz. 11 i zmierzą się z dystansem ok. 400 m. Kwadrans później zaplanowany jest bieg główny dla dorosłych i młodzieży od 16 r.ż. na dystansie ok. 1800 m.

Zgłoszenia do biegu dla dzieci i młodzieży do 16 r.ż. przyjmowane będą w dniu przeprowadzania biegów od godziny 09:30 do godziny 11:00.

Zgłoszenia do biegu głównego dla dorosłych i młodzieży od 16 r.ż. przyjmowane będą poprzez stronę internetową elektronicznych zapisów www.dostartu.pl do dnia 27 lutego 2025 r. lub w dniu imprezy od godziny 09:30 do godziny 11:00 w Biurze Zawodów.  Za osoby niepełnoletnie podpisuje się rodzic lub opiekun prawny.

Bieg jest wydarzeniem bez rywalizacji sportowej i nie będzie pobierana opłata startowa. Osoby powyżej 16 roku życia podpisując kartę zgłoszeniową oświadczają, że nie mają przeciwskazań lekarskich do uprawiania sportu wytrzymałościowego. Po skończonym biegu dzieci i młodzież otrzymają drobny upominek oraz słodki poczęstunek. Pierwsze sto osób w biegu głównym otrzyma pamiątkowy medal.

Tym samym przez bieg jako formę aktywności upamiętniony zostanie Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych, w tym rtm. Jana Skorba. Organizatorami biegu są Urząd Miejski i Centrum Sportu i Rekreacji.

Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych obchodzony jest w Polsce od 14 lat, po raz pierwszy 1 marca 2011 r. Żołnierze Wyklęci byli żołnierzami polskiego powojennego podziemia niepodległościowego i antykomunistycznego, którzy stawiali opór sowietyzacji Polski i podporządkowaniu jej ZSRR. Liczbę członków wszystkich organizacji i grup konspiracyjnych szacuje się na 120-180 tysięcy. Większość akcji oddziałów podziemia antykomunistycznego było wymierzonych w oddziały zbrojne UB, KBW czy MO. Podziemie niepodległościowe aktywnie działało też na Kresach Wschodnich, szczególnie na ziemi grodzieńskiej, nowogródzkiej i wileńskiej. Ostatnim członkiem ruchu oporu był Józef Franczak ps. „Lalek”, który zginął w obławie w Majdanie Kozic Górnych pod Piaskami (woj. lubelskie) osiemnaście lat po wojnie – 21 października 1963 roku.

Uczestników ruchu partyzanckiego określa się też jako „żołnierzy drugiej konspiracji” lub „Żołnierzy Niezłomnych”. Sformułowanie „Żołnierze Wyklęci” powstało w 1993 roku – po raz pierwszy użyto go w tytule wystawy „Żołnierze Wyklęci – antykomunistyczne podziemie zbrojne po 1944 r.”, zorganizowanej przez Ligę Republikańską na Uniwersytecie Warszawskim. Jego autorem był Leszek Żebrowski.


Kim był Jan Skorb

Jan Skorb (pseudonimy konspiracyjne Boryna, Przesieka, Puszkarow, Puszczyk), urodził się 6 grudnia 1910 r. we wsi Rynkowce (powiat Szczuczyn Nowogródzki) w rodzinie chłopskiej jako syn Marcina i Michaliny z domu Powajbo.

W latach 1927 – 1933 uczył się w Seminarium Nauczycielskim w Szczuczynie. Następnie był słuchaczem Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu (18.09.1933 – 15.07.1934). Po jej ukończeniu otrzymał przydział do 23 Pułku Ułanów a w 1936 r. został podporucznikiem rezerwy. Po odbyciu służby wojskowej do sierpnia 1939 r. pracował jako nauczyciel w szkole powszechnej, najpierw w Nowym Dworze, a potem w Dudkach w powiecie szczuczyńskim.

W kampanii wrześniowej 1939 r. dowodził plutonem ciężkich karabinów maszynowych 23 Pułku Ułanów, który wchodził w skład Wileńskiej Brygady Kawalerii i został awansowany do stopnia porucznika. W okolicach Tomaszowa Lubelskiego dostał się do niewoli radzieckiej, z której zbiegł. W konspiracji działał już od jesieni 1939 r. Dowodził trzydziestoosobowym oddziałem partyzanckim w Puszczy Grodzieńskiej i lasach szczuczyńskich, potem konspiracyjną kompanią w Obwodzie Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej Szczuczyn.

Według relacji Zbigniewa Koźlińskiego w grudniu 1941 r., na polecenie kpt. Gardy „Starego”, z okolic Szczuczyna udał się z trzyosobową grupą (w tym Koźliński), którą dowodził, w rejon Katynia. Podając się za pastuchów, bądź handlarzy bydłem uzyskali od władz niemieckich delegacje na dowiezienie bydła dla żołnierzy niemieckich na froncie wschodnim. Dotarli w rejon Katynia i zebrali informacje świadczące o dokonaniu zbrodni katyńskiej przez NKWD. Po powrocie przekazał kpt. Gardzie raport z tej misji.

Od maja do czerwca 1942 r. był dowódcą rejonu o kryptonimie „Moczary” w obwodzie szczuczyńskim i oddziału partyzanckiego AK, pierwszego na terenie Okręgu AK Nowogródek. Początkowo oddział liczył 18 ludzi i prowadził działania na niewielką skalę. Wkrótce rozrósł się do 120 żołnierzy. W 1943 r. Jan Skorb przeszedł do Komendy Okręgu AK i od stycznia 1944 r. był adiutantem komendanta Okręgu Nowogródek ppłk. Janusza Prawdzic – Szlaskiego. Brał udział w akcji „Burza”. Po jej zakończeniu wrócił na teren obwodu Szczuczyn, gdzie od nowa podjął pracę konspiracyjną. Przez komendanta Okręgu ppłk. Jana Kalenkiewicza został mianowany inspektorem zgrupowania „Zachód”. Od 28 stycznia do marca lub maja 1945 r. był komendantem Okręgu AK Nowogródek. Następnie pod fałszywym nazwiskiem ewakuował się do Polski. Awansowany został do stopnia rotmistrza ze starszeństwem z dnia 1 czerwca 1945 r.

Prowadził gospodarstwo rolne w dzielnicy Torunia Stawki. W 1950 r. został aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa, ale został zwolniony z braku dowodów winy. Aby uniknąć dalszych represji w 1951 r. przeniósł się do Żukczyna na Ziemiach Zachodnich, gdzie pracował jako pomocnik młynarza. W 1962 r. uzyskał tytuł mistrza młynarskiego. Następnie został kierownikiem młyna w Nowej Wsi (powiat lęborski), gdzie zakupił gospodarstwo rolne dla najmłodszego syna Tomasza. Od 1956 r. brał udział w pracach środowiska byłych żołnierzy AK z Nowogródczyzny.

Jan Skorb zmarł 2 grudnia 1988 r. w Bydgoszczy. Spoczął na cmentarzu w Lęborku.

Został odznaczony m.in. Krzyżem Virtuti Militari 5 klasy, Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami (1944 r.) i Krzyżem Walecznych (1945 r.).

W artykule zostały wykorzystane informacje z biogramu Jana Skorba, opracowanego przez Grzegorza Mazura i zamieszczonego w Polskim Słowniku Biograficznym.

Po raz pierwszy w Lęborku Patriotyczny Bieg im. 61128